Sneeuwvlokken en boomers: kan dat samen?

De podcastaflevering Boomer versus Sneeuwvlok van James Loopbaan (2024) zette me aan het denken. Marinka Kuijpers en Leih Beelen zijn beide loopbaanprofessionals uit verschillende generaties. Zij verkennen daarin hoe jong en oud elkaar op de werkvloer kunnen versterken. Ze doen dat met humor, nieuwsgierigheid en een flinke dosis zelfreflectie. Geen strijd tussen generaties, maar een pleidooi voor samenwerking.

Een nieuwe generatie met oude druk

Terwijl ik luisterde, dacht ik aan mijn kind en de achterbuurjongen. Beiden jongvolwassenen, beiden zoekend naar hun plek. Mijn kind is ambitieus, sociaal en leergierig, maar voelt de druk om ‘het goede pad’ te kiezen. De achterbuurjongen begon aan Bedrijfskunde, maar vond studeren niets. Hij wilde werken en ervaringen opdoen. Inmiddels werkt hij in de marketing en is zielsgelukkig. Zijn moeder merkt het verschil en voelt zich schuldig over de druk die ze hem oplegde.

Volgens het Nederlands Jeugdinstituut (2023) ervaren werkende jongeren vandaag meer druk dan eerdere generaties. Niet alleen om te presteren, maar ook om gelukkig te zijn, flexibel te blijven en zichzelf te ontwikkelen. Het is veel, zeker als je nog aan het ontdekken bent wie je bent.

Pereira Furtado dos Reis (2023) schreef  een artikel met de titel ‘de verwende sneeuwvlokjes van generatie Z zoeken hun weg op de arbeidsmarkt’. De titel klinkt wat denigrerend, terwijl er hele mooie waarden van deze generatie aan ten grondslag liggen. Deze generatie wil betekenisvol werk, een gezonde balans, invloed en eerlijkheid. Is dat verwend? Of juist verstandig in een tijd waarin burn-outs eerder regel dan uitzondering lijken?

Van oordeel naar openheid

In de podcast benoemen Marinka en Leih hoe snel we vervallen in oordelen: de oudere collega die vindt dat jongeren geen werkethiek hebben of de jongere die denkt dat de oudere vastgeroest is. Onder die oordelen zit vaak onbegrip. We spreken elkaars taal niet altijd.

Beelen benoemt dat jonge mensen zoeken naar autonomie en zingeving, maar ook behoefte hebben aan richting. Kuijpers ziet juist hoe die zoektocht lijkt op die van eerdere generaties; alleen in een andere context. De wereld is sneller, complexer en luidruchtiger geworden.

Hun conclusie: generaties zijn verschillend, maar niet tegenovergesteld. Ze kunnen elkaar juist versterken als ze nieuwsgierig blijven naar elkaars perspectief.

Wat we kunnen leren van Generatie Z

Als loopbaanadviseur herken ik veel in dit gesprek. Generatie Z stelt vragen die soms ongemakkelijk zijn en ook verfrissend: ‘Waarom doen we het eigenlijk zo? ’‘Wat draagt dit bij? ’‘Hoe blijf ik gezond en gemotiveerd?’ Dat zijn vragen die iedereen zich zou mogen stellen. Jongeren dwingen organisaties om opnieuw te kijken naar werkdruk, leiderschap en betekenis. Ze brengen urgentie in gesprekken over welzijn, diversiteit en duurzaamheid. Thema’s die we lang als ‘zacht’ bestempelden, maar die nu essentieel blijken. De oudere generatie heeft op haar beurt iets te bieden wat jongeren juist nodig hebben: rust, relativering en ervaring. Het vermogen om te zien dat een carrière geen rechte lijn is, maar een kronkelpad met pauzes, afslagen en verrassingen.

Luisteren als vaardigheid

Wat Marinka en Leih vooral benadrukken, is het belang van echte dialoog. Niet praten over generaties, maar met elkaar. Op de werkvloer, in teams, in coaching. De kunst is luisteren zonder te willen repareren. Vragen stellen zonder oordeel.

Dat begint dichtbij. Als ouder, buurvrouw of coach kan ik die houding oefenen. Luisteren naar wat jongeren écht bedoelen als ze zeggen dat ze ‘geen zin’ hebben. Vaak gaat het dan over overprikkeling, onzekerheid of de wens om iets te doen dat ertoe doet. 

Wanneer we elkaar werkelijk horen, ontstaat verbinding. En precies daar ligt de winst: niet in het gladstrijken van verschillen, maar in het erkennen ervan.

Tot slot Generatie Z hoeft niet ‘minder sneeuwvlok’ te worden en oudere generaties hoeven hun werkwijze niet overboord te gooien. De uitdaging ligt in het samenbrengen van perspectieven. Uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: werk dat ertoe doet, waarin we gezien worden en iets kunnen bijdragen. Als we dat blijven onthouden, smelten de generaties vanzelf samen. Niet tot één uniforme massa, maar tot een rijk mozaïek van mensen die van elkaar willen leren.

Auteur: Nynke Faber (loopbaanadviseur bij Hanze Groningen en student bij dé Loopbaanopleiding)

Literatuur

James Loopbaan. (2024, 28 maart). Boomer vs sneeuwvlok [Podcastaflevering]. In Leih en Marinka. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=OCUt-_MpRl8

Nederlands Jeugdinstituut. (2023, 6 september). Werkende jongeren ervaren meer druk. https://www.nji.nl/nieuws/werkende-jongeren-ervaren-meer-druk

Pereira Furtado dos Reis, M. (2023, 6 oktober). De ‘verwende sneeuwvlokjes’ van Generatie Z zoeken hun weg op de arbeidsmarkt. NOS Nieuwsuur. https://www.nos.nl/nieuwsuur/artikel/2493135-de-verwende-sneeuwvlokjes-van-generatie-z-zoeken-hun-weg-op-de-arbeidsmarkt